SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM - CÔ HUỲNH THANH TRÚC

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN

Kính gửi: - Trường Tiểu học thị trấn Lai Vung 2

                                      - Hiệu trưởng trường Tiểu học thị trấn Lai Vung 2

          1. Tôi ghi tên dưới đây:

2. Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Một số giải pháp rèn kỹ năng gõ bàn phím theo hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh lớp 4/2 Trường Tiểu học thị trấn Lai Vung 2”

3. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (trường hợp tác giả không đồng thời là chủ đầu tư tạo ra sáng kiến)

4. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục đào tạo

5. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 02/10/2024

6. Mô tả bản chất của sáng kiến

6.1. Tình trạng của giải pháp đã biết:

a) Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến:

Năm học 2023 - 2024 tôi được phân công dạy môn Tin học lớp 3, 4, 5. Tôi nhận thấy đa số các em đều biết cách gõ bàn phím, gõ được các đoạn thơ, đoạn văn ngắn cơ bản. Bên cạnh đó vẫn còn một số em chưa nắm rõ khu vực chính của bàn phím dẫn đến học sinh chưa biết gõ phím đúng cách; thiếu nhận thức về tầm quan trọng của việc gõ bàn phím đúng cách; học sinh không tập trung chú ý khi thầy cô hướng dẫn cách đặt tay lên bàn phím; tư thế ngồi và cách đặt tay lên bàn phím chưa đúng, điều này ảnh hưởng lớn đến việc thực hành và kết quả học tập của các em; một số học sinh chưa hứng thú trong giờ học dẫn đến việc lười gõ phím hoặc chỉ gõ bằng hai ngón tay; một số phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến việc học của con em mình, ... Để giúp các em có kĩ năng gõ bàn phím đúng cách, thành thạo với bàn phím, tiến tới gõ nhanh, gõ đúng. Tôi đã chọn “Một số giải pháp rèn kỹ năng gõ bàn phím theo hướng phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh lớp 4/2 Trường Tiểu học thị trấn Lai Vung 2” để nghiên cứu, đúc kết những kinh nhiệm giúp học sinh gõ bàn phím đúng cách, soạn thảo văn bản nhanh hơn cũng như nâng cao chất lượng gõ bàn phím cho học sinh.

Thống kê cách gõ bàn phím của 35 em học sinh lớp 4/2 vào tháng 9 năm học 2023 - 2024 như sau:

          Bảng 1: Khảo sát học sinh vào cuối tháng 09/2024

b) Những ưu, nhược điểm, thuận lợi, khó khăn của giải pháp nguyên nhân dẫn đến tình hình đó.

Ưu điểm của giải pháp đang được áp dụng

- Tôi có thể hướng dẫn học sinh cách đặt tay lên bàn phím để gõ phím nhanh, chính xác và dễ dàng hơn.

- Học sinh cảm nhận được việc gõ bàn phím đúng cách là cần thiết, các em rèn luyện kỹ năng gõ phím qua từng bài học, từng nội dung thực hành với các phần mềm khác nhau.

Nhược điểm của giải pháp đang được áp dụng

- Mất nhiều thời gian để các em rèn luyện thao tác gõ bàn phím bằng 10 ngón tay, đôi khi các em hay quên cách đặt tay lên bàn phím.

- Giáo viên cần phải nhắc nhỡ thường xuyên về cách gõ bàn phím, cần cài đặt nhiều phần mềm khác nhau để các em tập luyện gõ phím.

- Đa số các em không được trang bị máy tính ở nhà, còn phụ thuộc và nhà trường.

Nguyên nhân dẫn đến tình hình

* Học sinh

- Do tiết thực hành về cách gõ bàn phím ở lớp 3 ít, học sinh không có đủ thời gian luyện tập thao tác với bàn phím, làm giảm sự quen thuộc với bố cục và vị trí các phím.

- Nhiều học sinh chưa hiểu rõ lợi ích của việc gõ bàn phím đúng cách, dẫn đến thái độ lơ là và kỹ năng gõ bàn phím chưa được rèn luyện hiệu quả.

- Học sinh chưa hứng thú với môn học: Nhiều học sinh cho rằng gõ phím là kỹ năng đơn giản, không cần thiết phải học kỹ cách đặt tay lên bàn phím. Do vậy, khi giáo viên hướng dẫn về cách đặt tay, các em thường ít chú ý hoặc cảm thấy nhàm chán.

- Do các em ngồi quá gần hoặc quá xa bàn phím, cúi gập lưng hoặc không đặt tay đúng cách, các em dễ gặp tình trạng mỏi cổ, đau lưng và mỏi tay. Điều này làm giảm thời gian và hiệu quả thực hành, vì các em dễ mệt mỏi.

* Giáo viên

- Chưa có hoạt động thú vị hoặc chưa tạo được môi trường học tập sinh động, học sinh có thể cảm thấy buồn chán. Khi đó, các em thường thiếu kiên nhẫn để luyện gõ phím đúng cách, dẫn đến việc thực hành không đạt yêu cầu.

* Cha mẹ học sinh

- Nhiều phụ huynh quá bận rộn với công việc nên chưa có thời gian quan tâm nhiều đến việc học của con em mình, chưa nhắc nhở các em chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Một số em chưa được trang bị máy tính ở nhà, còn phụ thuộc vào nhà trường hoặc sống với ông bà nên cũng gặp khó khăn trong việc kèm cặp các em trong học tập.

6.2. Nội dung của giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến

a) Mục đích của giải pháp

Nhằm giúp học sinh rèn luyện kỹ năng gõ bàn phím đúng cách.

b) Tính mới của giải pháp

Các giải pháp mới được áp dụng trong sáng kiến

b. 1. Giới thiệu và phân tích khu vực chính của bàn phím

-  Để giúp học sinh gõ phím đúng cách, tôi cho học sinh quan sát trực tiếp trên bàn phím và ghi nhớ lại tên, vị trí các hàng phím trong khu vực chính của bàn phím và một số phím đặc biệt.

- Hướng dẫn các em phân biệt hàng phím cơ sở với các hàng phím khác ở chỗ:  hàng phím cơ sở nằm ở vị trí trung tâm của bàn phím chứa hai phím có gai là phím F và phím J dùng để đặt hai ngón tay trỏ của bàn tay trái và bàn tay phải. Khi soạn thảo văn bản các ngón tay luôn luôn đặt lên hàng phím cơ sở (A, S, D, F, J, K, L, ;).

b. 2. Nêu những lợi ích của việc gõ phím đúng cách.

      - Tôi giải thích rõ lợi ích của việc gõ bàn phím đúng cách: cải thiện tốc độ gõ phím và độ chính xác; tiết kiệm thời gian và giảm nguy cơ đau mỏi tay do gõ sai tư thế. Kỹ năng gõ bàn phím đúng cách giúp ích rất nhiều trong việc soạn thảo văn bản.

      - Tốc độ gõ nhanh và gõ chính xác sẽ giúp các em hoàn thành tốt các nội dung thực hành.

  b. 3. Hướng dẫn học sinh kỹ năng luyện gõ bàn phím

- Tôi hướng dẫn học sinh mở phần mềm RapidTyping để luyện tập gõ phím.

- Nêu nguyên tắc khi luyện tập để học sinh có thể tự rèn luyện ở nhà hoặc tự giác kết hợp rèn luyện trong các bài thực hành khác:

  + Đặt các ngón tay lên hàng phím cơ sở;

  + Nhìn thẳng vào màn hình và không nhìn xuống bàn phím;

  + Gõ phím nhẹ nhàng nhưng dứt khoát;

  + Mỗi ngón tay chỉ gõ một số phím nhất định.

- Cho học sinh quan sát lại bàn phím và phát hiện ra điểm đặc biệt giữa các phím cần gõ và các ngón tay từ đó học sinh dễ nhớ hơn. Điểm đó là: mỗi ngón tay sẽ phụ trách một đường chéo trên bàn phím. Riêng ngón tay trỏ thì phụ trách hai đường chéo của bàn phím.

- Hướng dẫn cách đặt tay và thao tác gõ phím, thu tay về vị trí ban đầu trên hàng phím cơ sở sau khi gõ xong các phím ở hàng phím khác.

- Sau khi học sinh luyện tập đầy đủ các phím ở tất cả các hàng phím, tôi yêu cầu học sinh thống kê theo mẫu sau để ghi nhớ các ngón tay sẽ phụ trách các phím trên bàn phím.

- Lưu ý đối với các phím chứa hai ký tự ta sẽ nhấn giữ phím Shift để gõ ký tự trên. Nếu phím đó thuộc về phía tay phải thì ngón út tay trái ta sẽ giữ phím Shift và tay phải gõ phím đó và ngược lại để cả hai tay đều làm việc tránh tình trạng khi gõ những phím này học sinh chỉ dùng một tay để gõ. Ví dụ phím muốn gõ dấu (<) ta dùng ngón út tay trái giữ phím Shift ngón giữa tay phải gõ phím này hay phím [1,!] muốn gõ dấu (!) thì ngón út tay phải giữ phím Shift và ngón út tay trái gõ phím.

 b. 4. Hướng dẫn tư thế ngồi đúng, khuyến khích học sinh tập luyện gõ bàn phím thường xuyên qua phần mềm RapidTyping.

- Ngồi thẳng lưng, vai thả lỏng, không dựa vào lưng ghế quá nhiều.

- Đặt chân phẳng trên sàn, đầu gối ngang bằng hoặc thấp hơn hông.

- Để bàn tay thoải mái trên bàn phím, cổ tay không nên bị cong quá mức.

- Màn hình máy tính nên ở ngang tầm mắt, cách khoảng 50-80 cm để tránh phải cúi đầu hoặc ngước cổ.

- Khuyến khích học sinh thực hành ngồi đúng tư thế và đặt tay lên bàn phím đúng trong mỗi tiết thực hành. Các em có thể tự kiểm tra lại tư thế ngồi của mình trước khi bắt đầu tiết học.

- Phần mềm RapidTyping được sử dụng cho tất cả các khối lớp, riêng đối với học sinh lớp 4 thì rất thích chương trình này vì giao diện của chương trình này rất đẹp mắt, hiệu ứng hình ảnh và âm thanh rất sinh động phù hợp với lứa tuổi.

- Khó khăn chung đối với việc sử dụng các phần mềm học tập ở chỗ nó đều do người nước ngoài viết, ngôn ngữ là tiếng Anh mà vốn tiếng Anh của các em là rất ít vì vậy tôi hướng dẫn học sinh chuyển sang ngôn ngữ Tiếng Việt để các em có những lựa chọn đúng khi thực hiện thao tác.

- Từng bước hướng dẫn các em khởi động phần mềm, cách chọn khóa học và các bài luyện tập, lựa chọn bài học và mức luyện gõ bàn phím, cách thoát khỏi phần mềm.

- Ngoài ra tôi còn hướng dẫn học sinh làm bàn phím giấy bằng bìa carton để các em tự luyện tập gõ phím khi không có máy tính ở nhà.

b. 5. Tạo không khí học tập tích cực, sử dụng phương pháp giảng dạy đa dạng

- Tạo ra một môi trường học tập thân thiện, vui vẻ và tích cực. Có thể bắt đầu giờ học bằng một hoạt động giải trí hoặc trò chơi trên phần mềm Quizizz để làm tăng hứng thú và tạo động lực cho học sinh tham gia.

- Cũng với phương pháp thi đua thực hành theo nhóm (hoặc cá nhân) và thông báo ai hoàn thành trước sẽ có thưởng bằng phần mềm “KeyBlaze”, tôi chia nội dung thực hành ở các bài ra thành hai phần: Phần thứ nhất là gõ những chữ cái trên phần mềm xuất hiện và phần thứ hai là cho học sinh vào Game để tham gia trò chơi gõ các phím trên bàn phím. Qua đó thấy rằng học sinh rất hào hứng và thi đua nhau học tập.

b. 6. Phối hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng thực hành gõ bàn phím cho học sinh

- Gửi thông tin thường xuyên về tiến trình học tập của học sinh, các hoạt động tại trường và những gì các em cần cải thiện. Thông tin rõ ràng và kịp thời giúp phụ huynh nắm bắt tình hình và có thể hỗ trợ kịp thời.

- Sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình học sinh rất cần thiết. Tôi thường xuyên liên lạc với cha mẹ học sinh để nhờ phụ huynh theo dõi nhắc nhở, kèm cặp sâu sát về các thực hành gõ bàn phím của các em; kiểm tra cách đặt tay lên bàn phím mỗi khi có bài thực hành soạn thảo văn bản để cùng với giáo viên nâng cao chất lượng gõ bàn phím đúng cách cho học sinh.

c) Ưu, nhược điểm của giải pháp mới:

Ưu điểm của giải pháp mới

- Học sinh phấn khởi, hào hứng hơn khi được sử dụng nhiều phần mềm khác nhau để thực hành luyện gõ.

- Đa số học sinh có tiến bộ trong học tập, luôn hoàn tốt các nội dung thực hành.

- Học sinh có ý thức và tự giác luyện gõ bằng mười ngón tay trong các tiết thực hành.

- Học sinh vừa được rèn luyện phẩm chất chăm chỉ lại vừa giúp học sinh rèn luyện tính kiên trì, chủ động trong học tập.

Nhược điểm của giải pháp mới

Để các em luyện gõ bàn phím đúng cách, gõ nhanh, gõ chính xác thì các em cần phải được trang bị máy tính ở nhà và cần có sự phối hợp tốt từ phụ huynh.

7. Khả năng áp dụng của giải pháp:

- Biện pháp này được đưa vào áp dụng đối với học sinh khối lớp 4 đã đạt được kết quả tốt, học sinh nắm vững kỹ năng gõ bàn phím, thao tác soạn thảo nhanh, chính xác nên tôi đã mạnh dạn áp dụng ở các khối khác trong trường với phần mềm luyện gõ RapidTyping, KeyBlaze, … Bước đầu cũng có sự thay đổi rất khả quan.

Các biện pháp này có thể áp dụng cho đồng nghiệp trong tổ Tin học và cho tất cả giáo viên đang giảng môn Tin học.

8. Hiệu quả, lơi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải pháp: theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã áp dụng sáng kiến (nếu có); và theo ý kiến của tác giả sáng kiến.

Qua việc áp dụng các biện pháp trên vào tình hình thực tế lớp 4/2 Trường Tiểu học thị trấn Lai Vung 2, đã giúp cho học sinh thích thú với môn học, tạo cho các em niềm hăng say học tập tự mình tìm tòi, khám phá và tiếp thu kiến thức, vận dụng kiến thức vào việc tạo ra cho mình các sản phẩm đơn giản phục vụ bản thân như viết nhật ký em làm theo 5 điều Bác Hồ dạy, viết và trình bày thời khóa biểu học tập ở lớp, ...

- Nhiều em đã chủ động tìm tòi các phần mềm khác ngoài phần mềm RapidTyping để tự tập luyện gõ mười ngón.

- Học sinh bước đầu hình thành kỹ năng gõ mười ngón, tư thế, tác phong làm việc với máy tính một cách thành thạo. Trong các bài thực hành ôn luyện gõ ở cuối chủ đề, các em có nhiều thời gian hơn cho việc khám phá các cách làm khác nhau với phần mềm soạn thảo Microsoft Word để đạt được cùng một mục đích.

- Khi học sinh làm các bài thi giải Toán hay Tiếng Anh hay Trạng nguyên Tiếng Việt qua mạng Internet các em thao tác nhanh hơn, thời gian làm bài ngắn hơn, …

- Và đó củng là nền tảng cho việc luyện tập gõ mười ngón khi các em học lên các cấp học cao hơn.

So sánh kết quả các giai đoạn trong năm học 2023 – 2024.

9. Những thông tin cần được bảo mật (nếu có);

10. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến;

- Phòng Tin học phải đảm bảo đủ số lượng máy tính cho tổng số học sinh của từng lớp.

11. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả;

- Học sinh hứng thú hơn trong các tiết thực hành.

- Góp phần nâng cao chất lượng gõ bàn phím của học sinh.

- Giúp học sinh rèn luyện thói quen kiên nhẫn khi đặt tay lên bàn phím.

12. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có);

13. Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu (nếu có);

Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật./.

Lai Vung, ngày 12 tháng 03 năm 2025

                                                                                    NGƯỜI NỘP ĐƠN

                                                                                 Huỳnh Thanh Trúc